Hellenic Journal of Psychology

Aphrodite Baka & Maria Dikaiou
Aristotle University of Thessaloniki, Greece

Abstract (Summary):

Using as an example the Kosovo war in 1999, the present study aimed to explore the discourse about war in the context of Greek youth focus groups, analysing the interpretative repertoires that were used, the identities produced and the ideology of nationalism that informed them. Within this context, and applying a critical approach in the analysis of discourse, the following issues were addressed: First, whether young people in Greece comprehend and judge the different dimensions of war in a variety of ways or whether they express uniform and one-sided arguments. Second, whether the war in Kosovo as an event facilitated the strengthening of the ideology of nationalism or whether it facilitated its “disarticulation” through the articulation of alternative lines of arguments and identities critical of nationalism. The implications of the present study are discussed in relation to the wider field of social research exploring the discursive devices and ideology through which war is legitimized.

Keywords: Identity, Ideology, Interpretative repertoires.

Address: Aphrodite Baka, School of Psychology, Aristotle University of Thessaloniki, 541 24 Thessaloniki, Greece. Phone: +30-2310-997345, +30-2310-997341. Fax: +30-2310-997384. E-mail: abaka@psy.auth.gr & mdikaiou@psy.auth.gr

Angelos Rodafinos*, Vassilis Barkoukis**, & Haralambos Tsorbatzoudis**
*City College, Affiliated Institution to the University of Sheffield, Thessaloniki, Greece, & **Aristotle University of Thessaloniki, Greece

Abstract (Summary):

The validity and the applicability of a Greek translation of the Students’ Evaluations of Educational Quality (SEEQ) scale were examined in two studies. Study 1 assessed the factorial and construct validity of the Greek SEEQ version with 377 students of the Aristotle University of Thessaloniki. The patterns of relationships between the subscales and background items were similar to those reported in related past studies. Confirmatory factor analyses of responses to the SEEQ scale supported a correlated 9 first-order factors model. In Study 2, 317 students selected and rated a ‘good’ and a ‘poor’ teacher. The scores on the SEEQ subscales (except for the Workload/Difficulty subscale) differed between good and poor teachers. Multigroup confirmatory factor analyses supported the invariance of the factor structure across ratings of good and poor teachers. Results provided initial support for the validity and the applicability of the SEEQ scale in the Greek university context.

Keywords: Educational quality, Evaluations of teaching, Teacher characteristics.

Address: Angelos Rodafinos, Department of Psychology, City College, Affiliated Institution to the University of Sheffield, 24 P. Koromila Street, 54 622 Thessaloniki, Greece. Phone/Fax: +30-2310-269065. E-mail: rodafinos@city.academic.gr

Stephanos P. Vassilopoulos
University of Patras, Greece

Abstract (Summary):

The present article reports two experiments suggesting that the presentation time of an emotional facial expression can influence interpretations in an analogue sample for social anxiety. Participants scoring high and low on the Fear of Negative Evaluation questionnaire (high and low social-anxiety group) were instructed to observe photographs of negative, positive and neutral faces presented at two exposure durations: 200 and 500 ms. Overall, it was found that high socially anxious individuals rated all emotional faces as appearing more critical of them, compared with the low social anxiety group. Additionally, both social anxiety groups interpreted the negative faces as less negative at 500 ms than at 200 ms presentation time. Finally, high levels of trait anxiety and depression were associated with increased negative ratings of facial expressions. Implications for treatment interventions and limitations of the results are discussed.

Keywords: Facial expressions, Interpretation, Social anxiety.

Acknowledgments: This study was supported by the Greek Scholarships Foundation (IKY). The author would like to thank Prof. Anastasia Efklides and two anonymous reviewers for comments and suggestions.

Address: Stephanos P. Vassilopoulos, Department of Primary Education, University of Patras, 261 10 Patras, Greece. Phone: +30-2610-969724. E-mail: stephanosv@upatras.gr

Χριστίνα Αθανασιάδου & Αναστασία Ψάλτη
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης & Ανώτατο Τεχνολογικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης, Σίνδος

Περίληψη:

Η παρούσα μελέτη αφορά τη διερεύνηση των γνώσεων και των απόψεων των εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για τον εκφοβισμό στο σχολείο και τους τρόπους αντιμετώπισής του. Ένας συνδυασμός ποσοτικών και ποιοτικών τεχνικών χρησιμοποιήθηκε για τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων (ερωτηματολόγιο και ατομικές συνεντεύξεις). Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι εκπαιδευτικοί είναι ενήμεροι των διάφορων μορφών εκφοβισμού. τείνουν, όμως, να υποτιμούν το φαινόμενο όταν αναφέρονται στο σχολείο τους. Επιπλέον, θεωρούν τις οικογένειες των μαθητών/τριών κύριους υπεύθυνους για το φαινόμενο, εκφράζουν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων των εκπαιδευτικών, και δηλώνουν την ανάγκη για περαιτέρω εκπαίδευση. Οι αναλύσεις δεν έδειξαν σημαντικές διαφορές φύλου ή χρόνων προϋπηρεσίας στις απόψεις των εκπαιδευτικών. Τα αποτελέσματα έχουν σημαντικές συνέπειες στην εκπαίδευση των εκπαιδευτικών και στις στρατηγικές πρόληψης στα ελληνικά σχολεία.

Λέξεις κλειδιά: Εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, Εκφοβισμός στο σχολείο, Φύλο.

Διεύθυνση: Χριστίνα Αθανασιάδου, Τμήμα Ψυχολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 541 24 Θεσσαλονίκη. Τηλ.: 2310-997992. E-mail: cathan@psy.auth.gr

Περικλής Καλογιάννης*, Αθανάσιος Παπαϊωάννου**, Αλέξανδρος Σάγκοβιτς*, & Γιώργος Αμπα-τζόγλου*
* Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Κομοτηνή & ** Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τρίκαλα

Περίληψη:

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η διερεύνηση των μακροχρόνιων αμοιβαίων επιδράσεων ανάμεσα στην έννοια του εαυτού των μαθητών/τριών, τη σχολική τους επίδοση, τη συχνότητα προετοιμασίας για το σχολείο, και την ικανοποίηση από τη ζωή. Σε μια διαχρονική έρευνα, η οποία διήρκεσε τρία συνεχόμενα σχολικά έτη, συμμετείχαν 1508 μαθητές/τριες συμπληρώνοντας ερωτηματολόγια που μετρούσαν την ακαδημαϊκή έννοια του εαυτού τους, τη γενική αυτο-εκτίμησή τους, τη γενική βαθμολογία τους, τη συχνότητα προετοιμασίας τους για το σχολείο, και την ικανοποίησή τους από τη ζωή. Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη χρήση μοντέλων δομικών εξισώσεων. Τα αποτελέσματα υποστηρίζουν την ύπαρξη αμοιβαίων επιδράσεων μεταξύ της ακαδημαϊκής έννοιας του εαυτού, της σχολικής επίδοσης, και της προετοιμασίας για το σχολείο. Ομοίως, αμοιβαίες επιδράσεις βρέθηκαν μεταξύ της γενικής αυτο-εκτίμησης και της ικανοποίησης από τη ζωή. Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν την πολυδιάστατη φύση της έννοιας του εαυτού και παρέχουν σαφή υποστήριξη στο μοντέλο αμοιβαίων επιδράσεων.

Λέξεις κλειδιά: Έννοια του εαυτού, Μοντέλο αμοιβαίων επιδράσεων, Σχολική επίδοση.

Διεύθυνση: Περικλής Καλογιάννης, Αβδήρων 33, 671 00 Ξάνθη. Τηλ./Fax: 25410-70919. E-mail: peris64@xan.forthnet.gr

Νίκος. Ζουρμπάνος*, Αθανάσιος Τζιαμούρτας*,**, Έλλη Στάβερη***, Aντώνης Χατζηγεωργιάδης*, & Γιάννης Θεοδωράκης*
*Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Τρίκαλα, **Ινστιτούτο Σωματικής Απόδοσης και Αποκατάστασης, Κέντρο Έρευνας Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας, Τρίκαλα, *** Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθηνών, Τμήμα Απεξάρτησης Αλκοολικών «10ο», Αθήνα

Περίληψη:

Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η κατάχρηση αλκοόλ έχει βλαπτικές επιπτώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό, οι οποίες σχετίζονται με σοβαρά προβλήματα υγείας. Στο παρόν άρθρο παρουσιάζονται έρευνες που αφορούν τη θετική επίδραση της φυσικής άσκησης στην αντιμετώπιση της κατάχρησης αλκοόλ. Επίσης αναφέρονται οι πιθανοί ψυχολογικοί και ψυχοκοινωνικοί μηχανισμοί που συμβάλλουν στη δράση της φυσικής άσκησης και δίνεται έμφαση στο ρόλο της β-ενδορφίνης στην εξάρτηση από το αλκοόλ (αλκοολισμό) και στην πιθανή σχέση μεταξύ της φυσικής άσκησης και της επιθυμίας για αλκοόλ. Γενικώς, παρά τα περιορισμένα ερευνητικά δεδομένα, η φυσική άσκηση φαίνεται να βοηθάει στην αποχή από το αλκοόλ, ως συμπληρωματική στρατηγική, κατά τη διάρκεια και μετά την αντιμετώπιση της κατάχρησης αλκοόλ.

Λέξεις κλειδιά: Κατάχρηση αλκοόλ, Υγεία, Φυσική άσκηση.

Ελένη Πατεράκη & Παγώνα Ρούσση
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Περίληψη:

Η παρούσα έρευνα διερεύνησε τη σχέση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων με την ικανοποίηση από το γάμο και και την κοινωνική υποστήριξη σε δείγμα 95 έγγαμων ζευγαριών από ελληνικές αστικές και αγροτικές περιοχές. Χρησιμοποιώντας το Μοντέλο Αλληλεξάρτησης Πράττοντος-Συμπράττοντος τα δεδομένα εξετάστηκαν σε ατομικό και σε δυαδικό επίπεδο. Τα αποτελέσματα έδειξαν ισχυρή αρνητική συσχέτιση μεταξύ της κατάθλιψης και της ικανοποίησης από το γάμο, η οποία μετριάζεται από την ικανοποίηση από το γάμο που έχει ο/η σύντροφος και από την αντιλαμβανόμενη συζυγική υποστήριξη. Το φύλο και ο τόπος διαμονής βρέθηκε, επίσης, ότι παίζουν ρόλο στη σχέση ανάμεσα στην κατάθλιψη, στην ικανοποίηση από το γάμο και στην κοινωνική υποστήριξη. Η σχέση ανάμεσα στην υποστήριξη από φίλους και στα καταθλιπτικά συμπτώματα για τους άνδρες ήταν αρνητική όταν η ικανοποίησή τους από το γάμο ήταν χαμηλή, ενώ η σχέση αυτή ήταν θετική για τις γυναίκες. Επιπροσθέτως, η αρνητική σχέση ανάμεσα στην κατάθλιψη και στη συζυγική υποστήριξη ήταν πιο ισχυρή για τα ζευγάρια που ζουν σε αγροτικές περιοχές. Τα αποτελέσματα συζητούνται υπό το πρίσμα της βιβλιογραφίας για την κατάθλιψη στο γάμο, τις διαφορές φύλου, καθώς και τη συλλογικότητα στην ελληνική κοινωνία.

Λέξεις κλειδιά: Ικανοποίηση από το γάμο, Κατάθλιψη, Κοινωνική υποστήριξη.

Πλουσία Μισαηλίδη
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Περίληψη:

Στόχος της έρευνας ήταν να εξετάσει τη σχέση ανάμεσα στην ικανότητα παιδιών προσχολικής ηλικίας να κατανοούν μεταγνωστικούς όρους (π.χ., “θυμάμαι’’, “γνωρίζω”, “μαντεύω”, “συμπεραίνω”, “μαθαίνω”) και στη θεωρία του νου. Στην έρευνα πήραν μέρος δύο ομάδες παιδιών (N = 88) ηλικίας τεσσάρων και πέντε ετών, αντιστοίχως. Τα παιδιά εξετάστηκαν σε τρία έργα θεωρίας του νου (δύο έργα ψευδούς πεποίθησης πρώτης τάξης και ένα έργο ψευδούς πεποίθησης δεύτερης τάξης) και στο Τεστ Μεταγνωστικού Λεξιλογίου των Astington και Pelletier, το οποίο ελέγχει την κατανόηση των σημασιολογικών διαφορών μεταξύ μεταγνωστικών όρων. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ικανότητα των παιδιών να κατανοούν μεταγνωστικούς όρους και οι επιδόσεις τους στα έργα θεωρίας του νου πρώτης και δεύτερης τάξης βελτιώθηκαν σημαντικά με την ηλικία. Επιπλέον, βρέθηκε σημαντική συσχέτιση μεταξύ των επιδόσεων των παιδιών στα έργα θεωρίας του νου και στις επιδόσεις τους στο Tεστ Μεταγνωστικού Λεξιλογίου. Τα παιδιά που είχαν πιο αναπτυγμένη θεωρία του νου κατανoούσαν με μεγαλύτερη ευκολία τις σημασιολογικές διαφορές μεταξύ των διαφορετικών μεταγνωστικών όρων σε σχέση με τα παιδιά με λιγότερο αναπτυγμένη θεωρία του νου. Η συζήτηση των αποτελεσμάτων επικεντρώνεται στην ανάγκη διερεύνησης της κατεύθυνσης αιτιότητας της σχέσης μεταξύ των δύο ικανοτήτων.

Λέξεις κλειδιά: Θεωρία του νου, Μεταγιγνώσκειν, Μεταγνωστικό λεξιλόγιο

Άννα Μαντόγλου
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Αθήνα

Περίληψη:

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η μελέτη της αυτοβιογραφικής μνήμης και ‘‘λήθης’’. Στην έρευνα συμμετείχαν 575 άνδρες και 635 γυναίκες διαφορετικών ηλικιών, οι οποίοι έγραψαν τρία γεγονότα, σε προσωπικό, οικογενειακό, και κοινωνικό πλαίσιο, αντιστοίχως, ‘‘που αξίζει να θυμούνται’’ και τρία ‘‘που θα ήθελαν να ξεχάσουν’’. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η αυτοβιογραφική μνήμη συντίθεται από όμορφα και ευχάριστα γεγονότα που συμβάλλουν στη θετική αυτο-εικόνα και αυτο-προαγωγή του ατόμου. Αντιθέτως, τα γεγονότα αυτοβιογραφικής ‘‘λήθης’’ ήταν τέτοια που πληγώνουν το άτομο, το στενοχωρούν, του δημιουργούν άγχος, το κάνουν να ντρέπεται, και να επιθυμεί να μην είχαν συμβεί ποτέ. Αυτό παρατηρήθηκε ιδιαίτερα στη συνθήκη της κοινωνικής αυτοβιογραφικής ‘‘λήθης’’, η οποία συγκροτείται από γεγονότα τραυματικά, ταπεινωτικά, απαγορευμένα, και τα οποία θεωρείται ότι εξοστρακίζονται από τη μνήμη για λόγους ηθικής και αποσιώπησης. Βρέθηκε, επίσης, ότι η επιλογή των γεγονότων της αυτοβιογραφικής μνήμης και ‘‘λήθης’’ εξαρτάται από την ηλικία των συμμετεχόντων. Τέλος, το περιεχόμενο της αυτοβιογραφικής μνήμης και ‘‘λήθης’’ κατασκευαζόταν μέσα από τις καθημερινές σχέσεις που διατηρούσαν τα άτομα με τα μέλη των ομάδων στις οποίες ανήκαν. Η οικογένεια, το σχολείο, οι παρέες, οι συνάδελφοι, το ιστορικο-κοινωνικό πλαίσιο της εποχής εφοδιάζουν τα άτομα με αναφορές αυτο-προσδιορισμού. Συμπεραίνεται ότι η κύρια λειτουργία της αυτοβιογραφικής μνήμης και ‘‘λήθης’’ είναι η οικοδόμηση και η υπεράσπιση της προσωπικής και κοινωνικής ταυτότητας του ατόμου.

Λέξεις κλειδιά: Αυτοβιογραφική ‘‘λήθη’’, Αυτοβιογραφική μνήμη, Κοινωνικό πλαίσιο, Κοινωνική ταυτότητα.

Sarwat Sultan & Azam Tahir
Bahauddin Zakariya University Multan, Pakistan & University of Balochistan, Quetta, Pakistan

Abstract (Summary):

The present study aimed at investigating the differences of infertile and fertile couples in the levels of depression, anxiety, aggression, self-esteem, marital satisfaction and sexual satisfaction. The sample comprised 200 infertile couples (females’ mean age = 32.51, SD = 7.52; males’ mean age = 37.55, SD = 7.95) and 200 fertile couples (females’ mean age = 30.33, SD = 10.18; males’ mean age = 35.3, SD = 11.26) from different cities of Pakistan. The Beck Depression Inventory, the Beck Anxiety Inventory, the Aggression Questionnaire, and the Indexes of Self-Esteem, Marital Satisfaction and Sexual Satisfaction were used. The results indicated that infertile couples tend to demonstrate higher levels of depression, anxiety, and aggression, and lower levels of self-esteem, marital satisfaction and sexual satisfaction as compared to fertile couples. Furthermore, the results suggested that the age of infertile women and men had significant effects on their levels of sexual satisfaction, and infertile men of different ages also differed in their anxiety and self-esteem. Aggression and anxiety in infertile couples differed with gender and were influenced by educational level. Income level did not play any role in the psychological distress of infertile couples.

Keywords: Distress, Emotional challenges, Inability to conceive, Wellbeing.

Marietta Papadatou-Pastou
National and Kapodistrian University of Athens, Greece

Abstract (Summary):

Around 90% of humans prefer their right hand for unimanual actions and are left-hemisphere dominant for language functions; a pattern far from negligible. The phenomena of handedness and cerebral lateralization for language are presented along with the different theories that attempt to explain the presence of these functional asymmetries. The focus is on the adaptive advantages both on the individual and the population level. Most importantly, the intriguing question of why humans are right-handed and left-brained and not the other way around is tackled; a number of evolutionary, cultural, and genetic accounts are presented, along with theories that explain the observed pattern of asymmetries by means of the different properties of the two cerebral hemispheres.

Keywords: Handedness, Language, Laterality.

Μαρία Μαλικιώση-Λοΐζου
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Περίληψη:

Το άρθρο παρουσιάζει το επίπεδο στο οποίο βρίσκεται η συμβουλευτική ψυχολογία στην Ελλάδα σήμερα και τις μελλοντικές της κατευθύνσεις. Ειδικότερα, η εργασία βασίζεται σε ανάλυση SWOT εστιάζοντας σε θέματα όπως η ταυτότητα της συμβουλευτικής ψυχολογίας στην Ελλάδα, τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία της, οι ευκαιρίες για ανάπτυξη, οι στόχοι και στρατηγικές για την προαγωγή της. Ξεκινώντας από μια σύντομη ιστορική αναδρομή στην εξέλιξη της συμβουλευτικής ψυχολογίας, το άρθρο προχωρά στην αναγνώριση των δυνατών της σημείων, που περιλαμβάνουν την ταχεία ανάπτυξη της επαγγελματικής και ερευνητικής της δραστηριότητας και το αυξανόμενο αίτημα για εξειδικευμένη μεταπτυχιακή εκπαίδευση και συμβουλευτικές υπηρεσίες. Τα αδύνατα σημεία της περιλαμβάνουν τη χαμηλή αναγνώριση που έχει ως κλάδος ειδίκευσης της ψυχολογίας, συγκριτικά με την κλινική ψυχολογία, όπως επίσης και την έλλειψη μιας ξεκάθαρης επαγγελματικής ταυτότητας. Οι ευκαιρίες επικεντρώνονται γύρω από τη δυνατότητα που προσφέρουν τα μεταπτυχιακά προγράμματα στη συμβουλευτική ψυχολογία που μόλις ξεκίνησαν να προετοιμάσουν επαγγελματίες με προσόντα, καθώς και γύρω από τη δυνατότητα να ενσωματωθούν υπηρεσίες συμβουλευτικής ψυχολογίας, όχι μόνο σε φορείς ψυχικής υγείας αλλά και σε άλλους οργανισμούς εκπαίδευσης και απασχόλησης. Τέτοιου είδους βήματα θα αποσαφηνίσουν και στο ευρύ κοινό τι είναι ακριβώς η συμβουλευτική ψυχολογία, και θα συντελέσουν στην αναγνώριση και αποδοχή της ως ξεχωριστής ειδίκευσης της ψυχολογίας. Μια από τις μεγαλύτερες απειλές αλλά και προκλήσεις που αντιμετωπίζει η συμβουλευτική ψυχολογία στην Ελλάδα έχει να κάνει με όλους εκείνους τους επαγγελματίες, οι οποίοι, χωρίς να διαθέτουν τα κατάλληλα προσόντα ή μια επαρκή επαγγελματική εμπειρία, αυτοπροσδιορίζονται ως συμβουλευτικοί ψυχολόγοι χωρίς να υφίστανται καμία κύρωση.

Λέξεις κλειδιά: Συμβουλευτική ψυχολογία, SWOT ανάλυση.

Διεύθυνση: Μαρία Μαλικιώση-Λοΐζου, Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ναυαρίνου 13α, 106 80 Αθήνα. Τηλ.: 210-3688533. E-mail: mmalik@ecd.uoa.gr

Χριστίνα Αθανασιάδου
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Περίληψη:

Πολλοί ερευνητές ισχυρίζονται ότι η βελτίωση της ακαδημαϊκής επίδοσης των μαθητών/τριών, στο πλαίσιο των σημερινών συνεχώς μεταβαλλόμενων και δυσχερών κοινωνικο-πολιτισμικών συνθηκών, είναι μια σύνθετη διεργασία, στην οποία τα σχολεία δεν μπορούν να ανταποκριθούν μόνα τους δίχως τη συνεργασία της κοινότητας και άλλων επαγγελματιών. Προς αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση η συνεισφορά του κλάδου της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας μπορεί να είναι καθοριστική. Το παρόν άρθρο συζητά τις εφαρμογές της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας στο χώρο του σχολείου. Στην πρώτη ενότητα γίνεται μια σύντομη αναφορά στη σχέση της συμβουλευτικής με τη σχολική ψυχολογία, ενώ στη δεύτερη ενότητα περιγράφεται η παροχή ψυχολογικών-συμβουλευτικών υπηρεσιών στο ελληνικό σχολείο. Στις τελευταίες δύο ενότητες η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας επιχειρεί να απαντήσει σε δύο βασικά ερωτήματα: (α) ποια είναι, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα αξιολογήσεις που στηρίζονται σε ερευνητικά δεδομένα, τα επιθυμητά χαρακτηριστικά των υπηρεσιών συμβουλευτικής-ψυχολογικής στήριξης στα σχολεία και (β) ποια είναι η ιδιαίτερη συμβολή της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας στο σχολικό πλαίσιο. Με άλλα λόγια, το άρθρο συζητά τι διαφορετικό μπορεί να προσφέρει ο κλάδος της Συμβουλευτικής Ψυχολογίας μέσα από τις εφαρμογές και τις δράσεις του στη σχολική κοινότητα. Παρότι το άρθρο αντλεί από τη διεθνή βιβλιογραφία, επιχειρεί να συζητήσει τα όποια συμπεράσματα μέσα από το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές συνθήκες που επικρατούν στο ελληνικό σχολείο όσον αφορά την παροχή ψυχολογικών-συμβουλευτικών υπηρεσιών.

Λέξεις κλειδιά: Αξιολόγηση υπηρεσιών συμβουλευτικής στα σχολεία, Ελληνικό σχολείο, Σχολική συμβουλευτική

Διεύθυνση: Χριστίνα Αθανασιάδου, Τμήμα Ψυχολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 54 124 Θεσσαλονίκη. Τηλ.: 2310-997992. E-mail: cathan@psy.auth.gr

Αγγελική Λεονταρή
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Περίληψη:

Η εικόνα του σώματος θεωρείται μια βασική πτυχή του εαυτού και ένας παράγοντας που ασκεί καθοριστική επίδραση στην ψυχική υγεία του ατόμου. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες έρευνες επικεντρώνονται στην εικόνα του σώματος εξαιτίας της πιθανής σύνδεσής της με διατροφικές δυσλειτουργίες και του ολοένα αυξανόμενου αισθήματος δυσαρέσκειας για το σώμα. Μέχρι πρόσφατα επικρατούσε η άποψη ότι η διαμόρφωση μιας αρνητικής εικόνας του σώματος είναι ένα πρόβλημα που επηρεάζει τις γυναίκες σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι τους άνδρες, τόσο επειδή οι άνδρες στηρίζουν την κοινωνική τους θέση σε άλλες περιοχές, όσο και επειδή οι ανδρικές εικόνες που πρόβαλλαν τα ΜΜΕ ήταν συγκρίσιμες με το μέσο ανδρικό σώμα. Ωστόσο, σήμερα υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι και οι άνδρες έχουν αρχίσει να απασχολούνται υπερβολικά με την εικόνα του σώματός τους και ότι η δυσαρέσκεια για το σώμα στους νεαρούς άνδρες αυξάνεται προοδευτικά. Επομένως, θα μπορούσαμε να εικάσουμε ότι υπάρχει μια αλλαγή από τη θεώρηση της εικόνας του σώματος ως χαρακτηριστικής ανησυχίας των γυναικών, στη θεώρησή της ως μιας κεντρικής πτυχής της ψυχολογικής λειτουργίας, τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες. Τα ιδανικά της ισχνής σιλουέτας για τις γυναίκες και αντίστοιχα του μυώδους σώματος για τους άνδρες και ο βαθμός στον οποίο τα νεαρά άτομα νιώθουν ικανοποιημένα με την εικόνα του σώματός τους επηρεάζει καθοριστικά τη γενική εικόνα του εαυτού, την αυτο-εκτίμηση και την κοινωνική συμπεριφορά, αλλά και τη σωματική υγεία. Είναι επομένως σημαντικό να κατανοήσουμε τα προβλήματα που συνδέονται με την εικόνα του σώματος όχι μόνο για την επιτυχή αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών, αλλά και για την πρόληψή τους.

Λέξεις κλειδιά: Δυσαρέσκεια με το σώμα, Εικόνα σώματος, Συμβουλευτικές παρεμβάσεις

Διεύθυνση: Αγγελική Λεονταρή, Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Αργοναυτών & Φιλελλήνων, 38 221 Βόλος. Τηλ.: 24210-74744. E-mail: leontari@uth.gr

Αριάδνη Στογιαννίδου
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Περίληψη:

Το άρθρο ασχολείται με ζητήματα σχετικά με προσπάθειες ακριβούς αποτίμησης των στοιχείων που συμβάλλουν στην πορεία και τα αποτελέσματα των συμβουλευτικών δραστηριοτήτων. Η θεωρητική επισκόπηση αφορά την έννοια της πράξης που στηρίζεται σε εμπειρική τεκμηρίωση, με επίκεντρο τα προγράμματα συμβουλευτικής γονέων. Παρουσιάζονται, συνοπτικά, δεδομένα από δύο μελέτες, προκειμένου να συζητηθεί η ανάγκη συστηματικής ανάλυσης των στοιχείων της συμβουλευτικής διεργασίας, καθώς και κριτηρίων που επιτρέπουν την αξιολόγηση του αποτελέσματος. Στόχος της πρώτης μελέτης ήταν να διερευνήσει τα χαρακτηριστικά γονέων οι οποίοι συμμετείχαν σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την ψυχοπαιδαγωγική στήριξη των παιδιών τους στο σχολικό και οικογενειακό περιβάλλον. Ειδικότερα, διερευνήθηκε η σχέση μεταξύ της παρακολούθησης του προγράμματος από τους γονείς και των απόψεών τους απέναντι στο γονεϊκό ρόλο ως προς τη στήριξη του παιδιού στο σχολείο, καθώς και των εκτιμήσεών τους για τις δυνατότητες και τις δυσκολίες των παιδιών τους. Στη δεύτερη μελέτη (διδακτορική διατριβή Ι. Ουρφαλί υπό την εποπτεία Α. Στογιαννίδου) χρησιμοποιήθηκαν προσομειώσεις συμβουλευτικών συνεδριών προκειμένου να μελετηθεί η σύνδεση μεταξύ της λεκτικής και μη λεκτικής συμπεριφοράς του/της συμβούλου και της αλλαγής στα επίπεδα επικοινωνίας του συμβουλευoμένου. Η συζήτηση επικεντρώνεται στις συνέπειες των ευρημάτων ως προς την ανάλυση της συμβουλευτικής διεργασίας και ως προς την αξιολόγηση του αποτελέσματος των συμβουλευτικών παρεμβάσεων.

Λέξεις κλειδιά: Αξιολόγηση, Συμβουλευτική γονέων, Συμβουλευτική διεργασία

Διεύθυνση: Αριάδνη Στογιαννίδου, Τμήμα Ψυχολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 541 24 Θεσσαλονίκη. Τηλ.: 2310-997347. E-mail: ariadni@psy.auth.gr

Robert H. McPherson, Jonathan Schwartz, & Staci Passe
University of Houston, Texas, USA

Abstract (Summary):

Misbehaving students are typically low achieving, or at least, underperforming students. These students often negatively affect the learning of other students. Efforts to systematically and effectively implement behavioral management systems in the schools produce variable results. Indeed, the fidelity of treatment implementation may serve as the largest source of variance regarding the outcome of school-based behavioral intervention programs designed to address disruptive and off-task learning behavior. This article describes use of a web-based software program, the Review 360™, developed by researchers at the University of Houston, to facilitate a more effective implementation of a contingency management classroom-based behavioral system where students earn increasing privileges and rewards based upon their ability to demonstrate greater behavioral control. Case studies and research will be presented and discussed which will illustrate how technology can be used to reduce barriers to implementation leading to greater fidelity and ultimately improved student outcomes.

Keywords: Behavioral management, Classroom-based interventions, Underachievement

Address: Robert H. McPherson, College of Education, University of Houston, 214 Farish Hall, Houston, Texas 77204-5023, U.S.A. Phone: 001-713-743-5003. E-mail: bmcph@uh.edu

Pamela James
Liverpool John Moores University, United Kingdom

Abstract (Summary):

Counseling psychology’s philosophy remains constant, that is, to work with clients presenting issues in the context of the therapeutic relationship and to attend to inter and intra-personal factors. Another constant is the endeavour, as we, as psychologists, try to understand the origins, presentations and containment of human experience in the therapist’s room. Can counselling psychologists hold on to these central beliefs when the ‘wind of change’ is blowing? One of the current ‘winds’ in the United Kingdom National Health Service (NHS) is the situation created by clients’ need for talking therapies and the introduction of substantial resources to fund the creation of new training posts, where the focus is on cognitive behavioural therapy. How will counselling psychologists react to this development bearing in mind their research-supported beliefs that underpin their discipline? This article aims to discuss arguments and debates that surround the emergence of an apparent threat to the current position of counselling psychology.

Keywords: Counseling psychology, U.K. National Health Service

Address: Pamela James, Emeritus Professor, School of Natural Sciences and Psychology, Liverpool John Mooves University, United Kingdom. E-mail: pamjamesr@aol.com